Monday, March 9, 2015

Pagbababallik Tanaw...


Si Francisca Reyes Aquino ay ipinanganak sa kaparehong araw na ito noong ika-9 ng Marso 1899 sa Lolomboy, Bocaue, Bulacan, siya ay kinilala di lamang sa ating Lalawigan ng Bulacan kundi sa buong bansa bilang isang edukador, guro at nasyonalista, siya ay ang kauna-unahang babaeng ginawaran ng parangal na Pambansang Alagad ng Sining sa Sayaw sa bansa noong taong 1973.

Nagsimula siyang manaliksik ng mga katutubong sayaw noong 1921 at naglakbay sa mga malalayong baryo sa Hilaga at Gitnang Luzon. Patuloy siyang lumikom ng mga katutubong sayaw, kanta at laro para sa kanyang master thesis sa UP noong 1926 at matapos na rebisahin ito noong 1927, inilimbag niya ito na may titulong Philippine Folk Dances and Games.

Naging superintendent siya ng Physical Education, Bureau of Public Schools, Philippine Republic noong 1947 at consultant ng Bayanihan Folk Dance Troupe. Nagturo rin siya sa ilang mga folk dance camps at nagsagawa ng mga seminar o workshop sa iba't ibang unibersidad at kolehiyo sa bansa. Itinanghal niya ang kanyang Philippine dances and folklore sa Fourth International Congress on Physical Education and Sports for Girls and Women sa Washington, D.C .

Narito ang kanyang mga naitalang akda at parangal:

Nag-akda ng:
  • Philippine National Dances (1946)
  • Gymnastics for Girls (1947)
  • Fundamental Dance Steps and Music (1948)
  • Foreign Folk Dances (1949)
  • Dances for all Occasion (1950)
  • Playground Demonstration (1951)
  • Philippine Folk Dances, Volumes I to VI
Mga Parangal:
  • Republic Award of Merit mula kay Presidente Ramon Magsaysay, 1954
  • Doctor of Sciences degree in Physical Education, Honoris Causa mula sa Boston University
  • Doctor of Humanities, Honoris Causa mula sa Far Eastern University, Maynila, 1959
  • Cultural Award mula sa UNESCO
  • Rizal Pro-Patria Award
  • Certificate of Merit mula sa Bulacan Teachers Association
  • Ramon Magsaysay Award, 1962
  • Award for Outstanding Alumna, College of Education, UP
  • Pambansang Alagad ng Sining, 1973 

Dahil sa kanyang mga ginawa, malaki ang naiambag niya sa pagsulong ng kultura ng Pilipino sa larangan ng pagsayaw. Kayo mga ka-lalawigan, may alam ba kayong mga mahalagang pangyayari na naganap sa araw na ito?  Kung mayroon, maari nyo bang ibahagi sa bawat isang Bulakenyo na makakabasa ng artikulong ito?


Wednesday, March 4, 2015

MARSO: Buwan ng Pag-iingat sa Sunog


Matindi ang sikat ng araw tuwing sasapit ang buwan ng Marso dito sa Pilipinas, marahil ito ang pangunahing dahilan ng ating Pamahalaan kung kaya't ang Buwan ng Marso ay tinaguriang "FIRE PREVENTION MONTH", halos wala pang isang linggo ang nakakaraan ay kabi-kabila na ang balita tungkol sa mga nagaganap na sunog. Tumataas ang tsansa na maganap ang isang sunog sa panahong ng tag-init subalit maaari naman itong maiwasan, sa tamang pag-iingat at alamin sana natin ang lahat ng maaaring pagmulan at sanhi ng sunog. Mga ilang tips para makaiwas sa sunog: 1.) huwag iiwanang nakasaksak ang mga appliances na hindi ginagamit, 2.) kung nagluluto huwag iwanan na nakabukas ang kalan, 3.) ilayo o itaas sa mga bata ang mga bagay na madaling magliyab kagaya ng posporo, lighter at kandilang may sindi. 

Ika nga ng marami, "Manakawan ka na ng sampung beses, huwag ka lang masunugan ng isang beses." INGAT PO mga ka-lalawigan!


Tuesday, March 3, 2015

UCG - Urban Container Gardening laganap na sa Bayan ng Obando (Household Based Waste Management System and Food Security)


Isang pagbabalik tanaw: ang bayan ng Obando ay kilala bilang isang bayan sa Lalawigan ng Bulacan na mayaman sa pagkain mula sa biyaya ng dagat, kilala at dinarayo ang bayan ng Obando tuwing buwan ng Mayo sa pagdiriwang ng "Fertility Dance" para sa mga mag-aasawang himihingi o nais magkaanak. Subalit sa paglipas ng panahon ang maliit na bayan ng Obando ay unti-unti ng kinakain ng dagat sa kadahilanang mas mababa pa ito sa level ng dagat kung kayat malimit itong binabaha, sa kadahilanang ito, ang mga dating taniman ng palay maging ng ibat-ibang uri ng halaman ay nawala na. Naging isang malaking problema pa rin ang kakulangan ng maayos na pagtatapon ng basura na nakadagdag pa sa suliranin.

Sa paglipas ng mga araw ay masasabi na masuwerte pa rin ang Obando at mga mamamayan nito sa kadahilanang may isang Non Government Organization na tila baga lumalaban sa hamon ng panahon, pinangunahan ng grupong ito ang paglaban sa lumalalang problema sa basura. Isa sa kanilang mabisang paraan ay ang paglulunsad at pagtuturo sa mga tao ng wastong pagbubukod-bukod ng basura at ang bidang bida ngayon na UCG o ang urban container gardening. Sa ating pakikipag-usap kay G. Joel Espiridion isa sa tagapagsulong ng programa at kasapi ng OKAPI -Obando Kami ay Para sa Iyo ay inilahad niya ang ilan sa mga magagandang layunin kung bakit ipinupursige nila ang UCG aniya "mainam na maituro sa bawat pamilya ang pagtatanim na gamit ang mga nabubulok na basura at mga patapong bote ng mineral water o mga container na maaari pang magamit na taniman, hindi kailangan ang malaking lugar upang makapagtanim ng ibat-ibang uri ng gulay. Maganda pa dito may gulay ka na, nakakasunod kapa sa batas sa wastong pagtatapon ng basura". Idinagdag pa ni G. Joel Espiridion na sila ay nakahandang ituro at ipalaganap sa lahat na nagnanais na matutunan ang wastong pagsasagawa ng UCG.

Nakagagaan ng kalooban kapag may nakikita tayong mga taong tulad nila na nag-iisip ng mga bagay at gawain na hindi lamang para sa kanilang sarili bagkus maging para sa buong pamayanan at kapaligiran.